Współczesny krajobraz Parku Narodowego Bory Tucholskie (PNBT) i jego otuliny ukształtowany został głównie w okresie ostatniego zlodowacenia. To spowodowało, że charakteryzuje się typowymi cechami krajobrazu młodoglacjalnego. Dlatego też teren sandru urozmaicają nie tylko liczne zagłębienia, ale także wydmy, czyli formy ukształtowane wskutek działalności wiatru. Obszar Parku wykazuje również zróżnicowanie pod względem wysokości nad poziomem morza. Najwyższe wzniesienia znajdują się w pobliżu J. Łąckiego i J. Ostrowitego (powyżej 150 m n.p.m.). Najniższe wartości związane są z poziomem wód jezior, w przypadku J. Charzykowskiego wynoszą one 120 m n.p.m.
Położenie geograficzne i oddalenie od oceanu powodują, że klimat w Parku ma charakter przejściowy. Jego odmienność dodatkowo wzmacniają cechy lokalne. Dotyczy to budowy geologicznej, rozległych terenów leśnych z dominującymi borami, a także liczne zbiorniki wodne.